طرح توجیهی (مطالعات امکان‌سنجی)

طرح توجیهی (Feasibility Study) عبارت است از کلیه اطلاعات، مستندات و گزارشهایی که یک ایده کسب و کار، فرصت سرمایه گذاری، پیشنهاد کاری، و یا هر تصمیم گیری را توجیه پذیر می سازد و می تواند دلیل عملی کردن آن را به صاحب آن بدهد.

یک طرح ممکن است شامل احداث یک مجتمع ساختمانی، افزودن یک خط تولید به خطوط تولید یک کارخانه موجود، ایجاد یک واحد کشت و صنعت یا تأسیس یک شرکت خدماتی رفاهی باشد. بر این اساس می‌توان جهت تحلیل و بررسی هر تصمیم کسب و کار و سرمایه‌گذاری در موارد زیر یک گزارش طرح توجیهی آماده نمود.

-برای اخذ تسهیلات بانکی

-برای جذب سرمایه گذار

-جهت سایر روشهای تامین مالی پروژه

-برای گرفتن مجوز کسب و کار

– برای اخذ زمین از منابع طبیعی

-جهت اخذ زمین از شهرداری و مشارکت با آن

-برای اخذ زمین از شهرک صنعتی و ناحیه صنعتی

-برای ثبت نام در منطقه آزاد تجاری-صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی و اخذ زمین

– جهت ارزیابی مالی و اقتصادی یک پروژه

– برای ارزیابی فنی و تکنولوژیکی پروژه مانند براورد زمین، ساختمان، تجهیزات و غیره

فصل های مختلف یک طرح توجیهی

به طور کلی می توان هر طرح توجیهی را به 4 فصل اصلی زیر تقسیم نمود:

۱. سابقه متقاضی

این فصل به معرفی متقاضی حقیقی/حقوقی و سوابق ثبتی و رزومه و پیشینه آن اشاره خواهد کرد. سوابق مالی و توانمندی‌های شرکت و سهامداران و مدیران شرکت نیز در این فصل ارائه می‌شود. در واقع هدف از این فصل معرفی شخص یا شرکت مجری به منظور بررسی اهلیت و ارزیابی توانمندی‌هاو پتانسیل های وی به بانک عامل یا سایر مراجع و نهادهای ذیربط و پذیرنده طرح به جهت تصمیم‌گیری در رد یا قبول و میزان تسهیلات متناسب با سوابق مالی و توانمندی‌های فرد می‌باشد.

۲. مطالعه بازار (Market Study)

هدف از این فصل ارائه نمایی کلی از محصولات و خدمات قابل ارائه و سپس معرفی و ارزیابی بازار می‌باشد. در فصل مطالعه بازار موارد زیر بررسی می شود:

موضوع طرح و محصول/خدمات، کاربرد، استاندارد محصول، کدهای آیسیک، تعرفه‌های گمرکی، بررسی و تحلیل، محل اجرای طرح، دسترسی به مواد، بازار مصرف، دسترسی به نیروی انسانی، برآورد میزان عرضه فعلی و پیش بینی میزان عرضه محصولات طرح در آینده، مصرف سرانه و …

این فصل می تواند علاوه بر مطالعات کتابخانه ای (Desk Study)، دارای مطالعات میدانی (Field Study) هم می تواند داشته باشد.

۳. توجیه پذیری فنی (Technical Feasibility)

پس از انجام مطالعه بازار، فصل فنی انجام می شود. برای برخی اکثر افراد، مطالعات فنی، مهمترین قسمت طرح از نظر طراحی و فوندانسیون خروجی اطلاعات می باشد. مطالعات فنی نیازمند مدارک و مستندات می باشد که بر اساس توافق طرفین می تواند توسط متقاضی و یا توسط مهندسین مشاور پرجیوا تکمیل ‌شود.

4-بخش ارزیابی مالی (Financial Analysis)

براساس نتایج به دست آمده در بخش فنی و با استفاده از نرم افزار کامفار تحلیل‌های مالی پروژه انجام می‌شود. در این بخش برخی از شاخص‌های با اهمیت از جمله نرخ بازده داخلی، دوران بازگشت سرمایه، تحلیل حساسیت نرخ بازده نسبت به تغییرات سه آیتم اصلی یعنی سرمایه‌گذاری، فروش و هزینه‌ها و شاخص‌های مالی پروژه گزارش می‌شود. در پایان و براساس شاخص‌های به دست آمده نتیجه‌گیری و پیشنهاد مالی ارائه می‌شود و در صورت پیشنهاد به اعطای تسهیلات، به ارائه مشخصات تسهیلات ارائه شده (اعم از مشارکت مدنی، فروش جعاله یا فروش اقساطی مواد اولیه) و نحوه بازپرداخت آن و شرایط مخصوص اعطای تسهیلات اشاره می‌شود.